Zoon nummer drie, Willem Rufus, de Rooie, geboren in 1056, is na de dood van zijn broer Richard de man die Willem's opvolger zal zijn als koning van Engeland. In 1087 wordt hij gekroond, hij is een openlijke belijder van de herenliefde, zal niet trouwen en zal geen kinderen krijgen.
Bij het overlijden van hun vader als diens landen zijn verdeeld beloven Robert en Willem elkaars erfgenaam te zullen zijn.

Er is nu een situatie ontstaan waarbij verschillende oud-vazallen van Willem zowel in Normandië als in Engeland bezittingen hebben en zij daardoor twee heren moeten dienen. Deze leenmannen voorzien hierdoor problemen die kunnen worden opgelost door de situatie van voor Willems dood te herstellen. De meesten geven de voorkeur aan Robert aan wie ze denken de gemakkelijkste leenheer te hebben. Onder leiding van Odo wordt in 1088 getracht Willem van zijn troon te stoten. Dit mislukt onder andere omdat Robert het laat afweten.
Robert neemt deel aan de eerste kruistocht. Om deze onderneming te financieren geeft hij Normandië in onderpand aan Willem en ontvangt daarvoor 10.000 mark. Engeland en Normandië zijn voorlopig dus weer "verenigd". Willem slaagt erin Maine en de Vexin, door Robert aan Filips I verspeeld, terug te veroveren. Robert is nog niet terug als Willem op 2 augustus 1100 sterft ten gevolge van, alweer, een jachtongeval en weer in New Forest.